Welkom

Interessante zaken

Vladimir Varankin en zijn boek Metropoliteno

Een boeiende Esperantoroman over de jaren twintig nu in Nederlandse vertaling.
Vitalij Zorinis is een Russisch ingenieur die de metrobouw in Berlijn bestudeert om te bezien in hoeverre de Duitse aanpak overgenomen kan worden door de Russen. Hoewel Varankin kritisch is op het sovjetregime, wordt hij in Moskou, soms enthousiast, soms wantrouwig, als een echte communist gezien en daarom uiteindelijk opgepakt. Terug in de Sovjet-Unie krijgt hij te maken met de bureaucratie en corruptie die in het ambtelijk apparaat in Moskou heersen. Varankin beschrijft de zuiveringen in de partij-kern die in 1929 plaatsvonden.
Weinig kon Varankin, die De metro schreef in het Esperanto, bevroeden dat hijzelf in 1938 slachtoffer zou worden van de door Stalin in gang gezette zuiveringen, waardoor ook andere bekende esperantisten omkwamen. Hun contacten met buitenlanders in een ‘vreemde’ taal maakten hen bij voorbaat verdacht.
De roman staat vol levendige dialogen en prachtige beschrijvingen van situaties, landschappen en manifestaties die in die tijd plaatsgevonden hebben. Bovenal geeft De metro een interessante inkijk in de leefsituatie en denkwereld van Russen en Duitsers aan het eind van de jaren twintig.
De roman verscheen in 1933 bij een Esperanto-uitgever (EKRELO) in Amsterdam. William Auld noemde het vele decennia later een 'vergeten meesterwerk' en zette het indertijd in een lijst van vijftig eminente werken die in het Esperanto zijn geschreven in de honderd jaar van zijn bestaan.
Tegenwoordig kan de lezer dit boek lezen, nadat het in 1977 in Kopenhagen is gepubliceerd. ''Omwille van politieke omstandigheden heeft de roman nauwelijks de echo gekregen die hij verdiende'', zo verklaart de tekst op de kaft van de tweede uitgave.
Die 'politieke omstandigheden' slaan op de vervolging van esperantisten onder Stalin.
Voor het eerst is er nu ook een Nederlandse vertaling beschikbaar. Het boek is uit het Esperanto vertaald door A.Kooij-van Holst en gecontroleerd door Bert de Wit.
Grafische vormgever: Terry Vogelaar.
De Esperanto-uitgave is te bestellen bij de boekendienst van UEA.
De Nederlandse versie is nog niet als boek te bestellen, maar zodra het boek verschenen is, zal dit op deze website bekend worden gemaakt.
Wel is het in pdf hier te lezen.

De Esperantovereniging en het Esperantomonument in Bergen op Zoom

Het ontstaan en de geschiedenis van de Bergse Esperantovereniging door drs. Johanna Jacobs. In de groenstrook die Bolwerk-Noord van Bolwerk-Zuid scheidt en waarlangs aan de kop de Korneel Slootmanslaan loopt, staat een markant monumet, het zogeheten Esperantomonument. Uit het navolgende zal blijken dat dit monument op zich een opmerkelijke ontstaans- en bestaansgeschiedenis kent, maar tevens een tastbare herinnering is aan een Bergse afdeling van de wereldwijde Esperantovereninging.
Deel I en Deel II zijn hier te lezen.

Esperanto in Andere Tijden

Een film over hoe het idealisme van Zamenhof wint in de periode na de Eerste Wereldoorlog aan kracht. Met het optimisme over de mogelijkheden van de techniek groeit ook het optimisme over de maakbaarheid van de samenleving. Esperanto zou een van de mogelijkheden zijn om vrede tussen de volkeren te bewerkstelligen. Het aantal Esperanto-sprekenden neemt toe, evenals het aantal publicaties: niet alleen worden bestaande werken in het Esperanto vertaald, ook komt er oorspronkelijke Esperanto literatuur. Met de komst van de Volkenbond in 1919 is er bovendien behoefte aan een internationale diplomatieke taal. Het plan Esperanto tot voertaal te maken stuit echter op verzet van de Fransen die het Frans, destijds de diplomatieke voertaal, willen handhaven. Het plan gaat niet door, maar als doekje voor het bloeden wordt de taal als telegrafietaal erkend. Ook in Nederland wordt in de jaren dertig (tevergeefs) gesproken over Esperanto als tweede taal in het onderwijs.

Rob de Nijs

Rob de Nijs heeft in het verleden ook een lied in het Esperanto gezongen: Unu voĉ' tutmonda (Wereldwijd één stem).

De songtekst is hieronder te lezen.

Unu voĉ' tutmonda

Esperantoversie van het lied Wereldwijd één stem
Paul Field/Belinda Meuldijk/Attie Middelkoop

En silento de l' vespero novaĵoj en seri'. La bildoj de agreso proksimas antaŭ mi. Mia fil' trankvile dormas, sen penso pri malic', serenas la feliĉ'. Unu voĉ' tutmonda. Mi vidas tankojn, bombojn brilantajn en la sun' kaj pacon kalkulatan en megatun'. Oriente, okcidente valoras nur la mon' kaj en ilia saĝo la pac' estas nur son'. Unu voĉ' tutmonda.

Ne forgeseblas soldatoj kun vizaĝoj sur la ter' kun okuloj nekredemaj, estis Di' ja ilia partner'. Pravigas ni l' malamon, esprimiĝas kondolenc' kaj tro mallaŭte, tarde, parolas la konscienc'. Unu voĉ' tutmonda. Vespere foje revas mi pri futura tag' de ĉies liberiĝo el bombminaca plag'. Mi iras al mia filo kaj jen, en lia vizaĝ' kviete dormanta, troviĝas la de mi sopirata pac'. Unu voĉ' tutmonda.

van Kooten & de Bie

In 1972 schreven Van Kooten en De Bie een twintigdelige cursus Esperanto voor de TELEAC.
Hierin speelden zij de schipbreukelingen Kornelio en Vilhelmo, die, aangespoeld op het eiland Mop, de wereldtaal Esperanto ontwikkelden.
De televisie-afleveringen zijn niet bewaard gebleven, maar er bestaat wel een lp-box met vijf lp's en een cursusboek.
Hier onder kan je naar geluidsfragmenten luisteren en de cursusboeken downloaden.
Cursusboek 1 voor de lessen 1 t/m 10.
Cursusboek 2 voor de lessen 11 t/m 20.

Les 1 en 2	Les 3 en 4
Les 5 en 6	Les 7 en 8
Les 9 en 10	Les 11 en 12
Les 13 en 14	Les 15 en 16
Les 17 en 18	Les 19 en 20